زبان های برنامه نویسی طراحی سایت؛ معرفی ۷ زبان معروف

همانطور که می‌دانید زبان ابزاری قدرتمند برای ارتباط با دنیای پیرامون ماست. از این رو با پیشرفت تکنولوژی و ظهور دنیای دیجیتال، انسان ‌ها برای برقراری ارتباط با کامپیوترها هم نوعی از زبان را که زبان برنامه ‌نویسی استفاده انتخاب کرده اند.

زبان برنامه نویسی به مجموعه‌ ای از کدگذاری ‌ها و نشانه ‌گذاری‌ ها گفته می شود که به انسان کمک می ‌کند تا خواسته‌ های خود را به درستی به کامپیوتر ابلاغ کند. توسعه وب، از ایجاد صفحات متنی ساده گرفته تا خلق برنامه ‌های پیچیده، همگی وابسته به برنامه ‌نویسی هستند.

نقش زبان های برنامه نویسی در طراحی وب

امروزه طراحی وب بدون استفاده از زبان ‌های برنامه ‌نویسی غیرممکن است. برای درک بهتر مفهوم "زبان طراحی وب" ابتدا باید با زبان ‌های برنامه ‌نویسی آشنا شوید که برای اهداف مختلفی نظیر طراحی نرم‌افزار، اپلیکیشن و وب‌ سایت بکار می‌ روند.

برخی از مهمترین زبان های برنامه نویسی و کدنویسی، زبان های CSS ،HTML و جاوااسکریپت هستند که در ادامه بیشتر در این باره توضیح خواهیم داد. انتخاب زبان مناسب باعث پردازش صحیح صفحات وب، و عملکرد مطلوب سایت بر اساس نیازهای کاربران خواهد شد که این مسئله جزو نکات بسیار کلیدی در طراحی سایت محسوب می شود.

ساختار وب سایت از نظر پیاده سازی و عملکرد

طراحی یک وب ‌سایت مستلزم آشنایی با ساختار آن است. ساختار کدهای وب ‌سایت از دو بخش اصلیِ فرانت اند (سمت کاربر) و بک اند (سمت سرور) تشکیل شده است. این دو بخش مکمل یکدیگر هستند و وجود هر کدام به دیگری وابسته است.

بنابراین برای راه ‌اندازی یک وب ‌سایت باکیفیت، متخصصان مربوطه باید هر دو بخش فرانت اند و بک اند را به صورت جداگانه کدنویسی کنند که این کار نیاز به تخصص و مهارت ‌های مختلف در زمینه‌ برنامه ‌نویسی دارد.

- فرانت اند (Front-end): این بخش شامل تمام عناصر بصری و تعاملی است که کاربر با آنها در وب‌ سایت سر و کار دارد. توسعه دهندگان فرانت اند مسئول طراحی رابط کاربری (UI) مثل طرح و چیدمان صفحات، تصاویر، ویدئوها، انیمیشن ‌ها، انتخاب رنگ ‌ها، فونت ‌ها و فرم ‌ها هستند. برای انجام چنین کارهایی نیاز به زبان های اساسی در فرانت اند که شامل CSS ،HTML و JavaScript است، می باشد.

- بک اند (Back-end): این بخش شامل پردازش ‌های پشت صحنه وب‌ سایت است که کاربر به طور مستقیم آنها را مشاهده نمی ‌کند. توسعه دهندگان بک اند مسئول فعالیت در زمینه مدیریت پایگاه داده، پردازش درخواست های کاربر، توسعه API، امنیت، بهینه سازی سرعت و کارایی سایت و ... هستند که چارچوب مشخصی را برای وب سایت مشخص می کنند. برای انجام چنین کارهایی نیاز به زبان های بک اند که شامل Python ،PHP و Java است، می باشد.

زبان های برنامه نویسی فرانت اند

همانطور که اشاره شد فرانت اند (Front-end)، بخش قابل مشاهده یک اپلیکیشن یا وب ‌سایت است که با کاربر تعامل مستقیم دارد. به همین منظور برای طراحی رابط کاربری قوی و جذاب، زبان های مهمی هستند که شناخت آنها نقش کلیدی را در این بخش ایفا می‌ کنند.

۱. زبان HTML

زبان HTML به خودی خود نقشی در افزایش جذابیت ظاهری صفحه وب ندارد. اما در تعریف آن آمده است که برای ساختار و اسکلت صفحات وب، نقش بتن و تیرآهن برای ساختمان را ایفا می کند. در نتیجه عناصر HTML مانند بلوک ‌های سازنده‌ ای هستند که صفحات وب را تشکیل می ‌دهند. هر عنصر با تگ ‌های مشخصی باز و بسته می ‌شوند و وظیفه خاصی را در ساختار صفحه دارند.

از این عناصر برای ایجاد بخش‌ ها، سرفصل ‌ها، بلوک ‌های محتوایی و دیگر اجزای صفحات وب استفاده می ‌شود. از خصوصیات این زبان می توان به ساختار ساده، وزن سبک، یادگیری راحت و سازگاری آن با تمام مرورگرها اشاره کرد که این ویژگی ها به افزایش سرعت سایت کمک می کند.

مراحل نمایش یک صفحه وب با زبان HTML به این صورت است که وقتی کاربر آدرس یک صفحه وب را در مرورگر وارد می ‌کند، درخواستی به سرور ‌سایت ارسال می ‌شود. سرور ‌سایت، فایل HTML مربوطه را به مرورگر کاربر ارسال می‌ کند. مرورگر هم فایل HTML را می ‌خواند و تگ ‌های آن را پردازش می ‌کند و محتوای صفحه را به همراه ساختار مشخص، به کاربر نمایش می ‌دهد.

۲. زبان CSS

CSS، همدم همیشگی HTML است که به صفحات وب جان می ‌بخشد و ظاهری جذاب و گیرا به آن می‌ دهد. این زبان اگرچه در زمره زبان ‌های برنامه ‌نویسی قرار نمی ‌گیرد، اما از پایه‌ های اساسی طراحی وب محسوب می شود. بدون CSS، صفحات وب چیزی جز صفحات سفید بی ‌روح با متن ‌ها و دکمه ‌های تکراری و خسته‌کننده نخواهند بود.

از ویژگی ‌های مهم CSS می توان به استایل‌دهی به صفحات وب، امکانات و قابلیت های جدید، افزایش سرعت سایت، سرعت بالا در طراحی سایت و سازگاری با دستگاه های مختلف اشاره کرد.

CSS با استفاده از سینتکس ‌های خاص، با عناصر HTML تعامل برقرار می ‌کند و استایل و سبک آنها را مشخص می ‌کند. برای مثال می ‌توان با استفاده آن ویژگی ‌هایی مانند رنگ، فونت، اندازه، جایگاه و غیره ظاهر متنی که در تگ قرار گرفته است را تغییر داد.

۳. زبان JavaScript

جاوا اسکریپت، زبانی قدرتمند و انعطاف‌پذیر است که روح تعامل را به صفحات وب می بخشد. فراتر از نمایش محتوای ثابت، جاوا اسکریپت امکاناتی بی‌نظیر مانند گرافیک ‌های سه ‌بُعدی، نقشه ‌های تعاملی و انیمیشن ‌های جذاب را به ارمغان می ‌آورد. از ویژگی های مهم این زبان می توان به سرعت بالای بارگذاری، یادگیری آسان و قابل فهم، سازگاری با دستگاه های مختلف، قابلیت ادغام با زبان های دیگر، تنوع بالا، سادگی و در عین حال انعطاف‌پذیری بالا اشاره کرد.

غول ‌های فناوری مثل گوگل، فیسبوک، جیمیل و ... از جاوا اسکریپت برای طراحی صفحات وب تعاملی و نمایش پویای محتوا استفاده می ‌کنند. از جاوا اسکریپت همچنین می ‌توان برای توسعه فرانت‌اند، بک‌اند و بازی ‌ها استفاده کرد. از طرفی جامعه فعال و گسترده توسعه ‌دهندگان جاوا اسکریپت، پشتیبانی و منابع آموزشی فراوانی را نیز ارائه می ‌دهند که برای همگان قابل فهم است.

زبان های برنامه نویسی بک اند

بخش بک اند (Back-end) وب سایت، دنیای پنهان اما قدرتمندی است که زیربنای هر وب سایتی را تشکیل می ‌دهد. کدهای این بخش مسئول پردازش درخواست ‌ها، مدیریت داده ‌ها، حفظ امنیت و ارائه پاسخ ‌های سریع و دقیق به کاربران است. زبان ‌های برنامه‌نویسی بک اند، نقشی حیاتی در عملکرد صحیح و روان وب سایت را ایفا می‌ کنند؛ به همین دلیل در این بخش قصد داریم مهمترین زبان های آن را برای شما بیان کنیم.

۴. زبان PHP

PHP بدون شک یکی از قدرتمندترین زبان ‌های برنامه‌نویسی متن‏باز برای توسعه وب است. این زبان با تمرکز بر بک اند، در ساخت وب ‌سایت ‌های پویا و پیچیده با حجم عظیمی از داده ‌ها، حرف اول را می ‌زند. از قابلیت های این زبان می توان به چند منظوره بودن آن (وب و پلتفرم)، سرعت بالا در اجرای کد، وجود منابع آموزشی فراوان، یادگیری آسان، سازگار با سیستم عامل های مختلف، پشتیبانی گسترده، رایگان بودن ابزار کار و سازگاری با سیستم های ابری مختلف اشاره کرد.

زبان PHP کاربردهای مختلفی دارد، به طوری که بیش از ۲۰۰ میلیون از سایت های سراسر جهان از جمله وردپرس و جوملا از این زبان استفاده می کنند. از جمله مهمترین کاربردهای این زبان می توان به استفاده آن در فروشگاه های آنلاین، شبکه های اجتماعی، سیستم های مدیریت محتوا، سامانه های اداری، نرم افزارهای مالی، تحلیل داده ها و رمزنگاری ها اشاره کرد. 

۵. زبان #C

زبان #C یکی از محبوب‌ ترین و پرکاربردترین زبان ‌های برنامه‌نویسی در جهان است. این زبان قدرتمند که در رتبه ‌بندی ۵ زبان برتر دنیا قرار دارد، برای توسعه طیف وسیعی از برنامه ‌ها، وب‌سایت ‌ها و موبایل گرفته تا بازی ‌ها و برنامه ‌های تحت ویندوز، مورد استفاده قرار می ‌گیرد. از قابلیت های این زبان می توان به شیء گرا بودن، چند منظوره بودن، حافظه قدرتمند برای پشتیبانی، مجهز به مجموعه بزرگی از کتابخانه ها و کدنویسی سریع اشاره کرد.

از برجسته ‌‎ترین مزیت ‎‌های زبان سی شارپ می‎ توان به بازار کار فوق العاده آن در کشور اشاره کرد که در صورت تسلط کافی بر این زبان، می توان به راحتی یادگیری فریم ورک قدرتمند ASP.NET Core را آغاز کرد و برای خود کسب درآمد کنید.

۶. زبان Java

جاوا یکی از قدیمی ‌ترین و در عین حال پرکاربردترین زبان ‌های برنامه‌نویسی است. این زبان قدرتمند با سابقه ‌ای درخشان در زمینه‌ های مختلفی نظیر توسعه وب‌ سایت، اپلیکیشن موبایل، برنامه‌نویسی سیستمی و کار با بیگ دیتا مورد استفاده قرار می ‌گیرد. غول ‌های فناوری مثل آمازون، توئیتر، گوگل و یوتیوب از جمله شرکت ‌های بزرگی هستند که از جاوا استفاده می ‌کنند.

زبان جاوا دارای یکسری خصوصیات کلیدی است که مهمترین آنها یادگیری عمیق، منابع آموزشی فراوان، کاربردهای متنوع، قدرتمند و انعطاف پذیر بودن، مقیاس پذیری و مدیریت داده ها می باشد.

به عنوان مثال یادگیری عمیق یعنی یادگیری جاوا به زمان و تعهد نیاز دارد. به همین دلیل توصیه می‌ شود تنها افرادی به دنبال یادگیری جاوا بروند که علاقه‌مند به توسعه سایت به صورت حرفه ‌ای هستند. و یا مدیریت داده ها یعنی جاوا قادر است حجم بزرگی از داده ها را مدیریت و امنیت بالایی برای آن فراهم ‌کند.

۷. زبان SQL

SQL مخفف Structured Query Language، زبانی قدرتمند و استاندارد برای ارتباط با قلبِ تپنده وب ‌سایت ‌ها (یعنی پایگاه داده) است. این زبان به شما امکان می ‌دهد تا اطلاعات را از پایگاه داده استخراج، ویرایش، حذف و یا اضافه کنید و به تعامل وب ‌سایت با دنیای واقعی جان ببخشید.

از وظایف اصلی زبان SQL می توان به ارائه داده های مرتبط با کوئری از داخل پایگاه داده، پرس و جو کردن، دستکاری جداول، خواندن و بروزرسانی کردن اطلاعات اشاره کرد. این زبان به دلیل دسترسی راحت و کاربرد فراوان، بر روی انواع سیستم ها قابل اجرا می باشد و بیشتر هم در ابزارهای هوش تجاری استفاده می شود.

کدام زبان را برای طراحی سایت انتخاب کنیم؟

انتخاب زبان برنامه نویسی برای یادگیری یکی از اولین دغدغه های افراد علاقه مند به یادگیری برنامه نویسی است. کسانی که به دنبال آموزش و یادگیری طراحی سایت هستند در شروع کار با این مشکل روبرو شده و سردرگم می شوند. این افراد مبتدی برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت های معتبر یا افراد باتجربه مراجعه می کنند اما متاسفانه آنها جواب خوبی دریافت نمی کنند.

خیلی از سایت ها و یا افراد باتجربه در پاسخ به این سوال می گویند که ببینید علاقه شما چیست و با کدام زبان برنامه نویسی راحت تر هستید. در حالی که این سخن صحیح نیست. اول این که یک فرد برای تبدیل شدن به برنامه نویس حرفه ای باید زبان های معروف و پرکاربرد را یاد بگیرد یا حداقل بتواند با آنها کار کند.

دوم این که در بحث برنامه نویسی و طراحی سایت بازار، مشتری و امکانات بسیار تعیین کننده هستند. اگر شما زبان مورد علاقه خود را بیاموزید اما بازار و مشتری ها نیاز به برنامه های تولید شده با آن زبان را نداشته باشند شما چطور می خواهید درآمد کسب کنید؟! یا اگر سرورهای مربوط به زبان مورد علاقه شما در ایران وجود نداشته باشد یا محدود باشد چکار خواهید کرد؟

بنابراین اگر برای کسب درآمد می خواهید برنامه نویسی یاد بگیرید اول باید بازار کار، نیاز مشتری و زیرساخت های موجود را بررسی کنید و پس از آن اقدام به یادگیری زبان کنید.   

نتیجه گیری

دنیای طراحی وب، دنیایی پرهیاهو و پر از رنگ و لعاب است. انتخاب زبان مناسب برای طراحی وب، مانند انتخاب یارِ همیشگیِ شما در این سفرِ پرهیجان است. یاری که باید با نوع کار، اهداف و البته علایق شما هم‌خوانی داشته باشد. پس قبل از هر چیز اول علایق، اهداف و نوع فعالیت خود را در طراحی وب سایت کشف کنید.

ببینید به دنبال چه نوع وب ‌سایتی هستید؟ وب ‌سایت شرکتی؟ فروشگاه آنلاین؟ یا سامانه ‌ای پیچیده؟ سپس به بررسی مزایای هر یک از زبان ‌های موجود بپردازید. برخی زبان ها قدرتمند و انعطاف‌پذیر هستند، برخی دیگر یادگیری آسانی دارند و برخی برای کاربردهای خاص مناسب هستند. در نهایت این شما هستید که بر اساس اولویت بندی های خود باید یک گزینه مناسب را انتخاب کنید.