بررسی مهم‌ترین گزارشات سرچ کنسول گوگل در Overview

همواره سایت ها سعی دارند ترافیک ورودی خود از طریق گوگل را افزایش دهند، چراکه بیش از ۹۰ درصد ترافیک خود را از سمت موتورهای جستجوی گوگل بدست می ‌آورند؛ و از طرف دیگر گوگل نیز سعی دارد تا خدمات خود را به بهترین شکل ممکن و بالاترین کیفیت به مخاطب ارائه دهد. حال اگر در این بین کوچکترین اشتباهی از سمت دو طرف رخ دهد که باعث دیده نشدن سایت در نتایج گوگل شود، تا حد زیادی می توان گفت که آن سایت کارایی لازم خود را از دست داده است و به اصطلاح پنالتی شده است.

بنابراین این وسط نیاز به یک ابزار مهم و کلیدی که بتواند به راحتی و سرعت هرچه تمام تر تجزیه تحلیل و گزارشی از سئو (SEO) سایت و بازاریابی محتوا ارائه دهد، احساس می شود که به کمک آن بتوان تشخیص داد کاربران با جستجوی چه عبارتی می توانند به این سایت دسترسی بهتری داشته باشند.

بر همین اساس گوگل تصمیم به ساخت ابزار سرچ کنسول گرفت که به کمک اعداد، ارقام و نمودار آن، آمار کاملی از کمیت و کیفیت سایت شما اعلام کند و نشان دهد که سایت شما چه مقدار در گوگل توانسته موفق باشد و درست کار کند. پس در این مقاله قصد داریم آموزشی از نحوه عملکرد بخش های مختلف سرچ کنسول را برای شما بیان کنیم.

Google search console چیست؟

همانطور که مستحضرید از گذشته گوگل کاربران اینترنت را به سوی سایت ‌های مختلف هدایت می کرد ‌و از طرف دیگر، وب سایت‌ ها نیز به منظور بیان خواسته ها و درخواست ‌های خود نیاز به ابزاری برای انتقال این مفاهیم به گوگل داشتند که متأسفانه این خلا در گوگل وجود داشت.

اما امروزه با توجه به گسترش فضای مجازی و ارتباط تنگاتنگ بین گوگل و سایت ها، این کمبود بیش از پیش احساس می شد که در نهایت گوگل را وادار به ساخت یک ابزار واسطه بین خود و مدیران سایت‌ ها کرد. این ابزار واسطه همان سرچ کنسول گوگل می باشد که می تواند به رصد حضور سایت ‌ها در نتایج جستجو و همچنین عیب ‌یابی آنها بپردازد که به میزان زیادی به مدیران سایت ها در جهت کسب اطلاعات از نحوه عملکرد سایتشان کمک می کند.

این اطلاعات به نحوی است که اگر خطا یا اشتباهی در سایت شما رخ داده باشد، سایت کنسول اعلام می کند تا برای رفع آن تلاش کنید و یا اگر درخواستی مثل حذف کردن یک صفحه از موتورهای جستجو را داشته باشید، می توانید از طریق این ابزار خواسته خود را به گوگل انتقال دهید.

البته به یاد داشته باشید که این رابطه همیشه اینقدر مهربانانه نیست که اگر خطایی از سایت شما سر بزند، گوگل از طریق سرچ کنسول اعلام کند و شما را جریمه نکند.

بخش های اصلی و مهم سرچ کنسول

به طور کلی کاربردهای سرچ کنسول را می توان به ۴ بخش اصلیِ گزارش‌ ها، درخواست ‌ها، تنظیمات و پیام ‌ها تقسیم کرد که شناخت مخاطبان هدف، بهبود کیفیت و کارایی سایت، درک وضعیت سایت خود در نتایج گوگل، شناخت کاربرانی که از طریق گوگل وارد سایت می ‌شوند و دریافت اخطار و پیام ‌های گوگل تنها بخشی از اهداف این سایت می باشد.

گزارشات مهم سرچ کنسول گوگل در صفحه Overview

پس از راه اندازی و سئوی سایت خود، می توانید به سایت سرچ کنسول متصل شوید که البته در روزهای ابتدایی، اکثر بخش ها غیر فعال هستند و هیچ گزارشی مبنی بر عملکرد سایت و یا عیب یابی از سایت نخواهید دید. ما با فرض اینکه چند ماه از سئوی سایت شما گذشته و تمام بخش ها فعال هستند به ادامه مباحث می پردازیم. در ضمن اینکه بررسی سایت شما چه مدت طول خواهد کشید، بستگی به عوامل مختلفی مثل تعداد صفحات، میزان بازدید و ... دارد.

به هر حال صفحه اول و اصلی سرچ کنسول به صورت پیش فرض از بخش های مختلفی تشکیل می شود که شامل ۵ گزارش به نام های زیر است.

• گزارش‌ عملکرد (Performance)
• وضعیت ایندکس (Indexing)
• تجربه (Experience)
• شاپینگ (Shopping)
• ارتقا (Enhancements)

علاوه بر موارد فوق یک نوار ابزار در بالای صفحه به نام (URL Inspection) یا ابزار بازرسی آدرس نیز وجود دارد.

۱. ابزار بازرسی آدرس ـ URL Inspection

راحت ‌ترین روش برای ایندکس صفحات سایت یا عنوان کامل آن در گوگل، استفاده از ابزار بازرسی آدرس می باشد که به منظور این کار تنها کافیست آدرس صفحه‌ مورد نظر را در قسمت نوار سرچ کنسول وارد کنید.

اگر آدرس وارد شده در گوگل ایندکس شده باشد، وضعیت فعلی آن به نمایش درمی آید اما اگر نمایش داده نشود، احتمالاً آن صفحه هنوز ایندکس نشده باشد که شما در همین صفحه می‌ توانید درخواست ایندکس را بدهید. البته اگر دلیل ایندکس نشدن، وجود خطا در صفحه باشد، به شما اعلام خواهد شد تا مشکل را برطرف کنید.

۲. گزارش عملکرد ـ Performance

در کل این گزارش روی ۴ شاخص کلیک (Total click)، ایمپرشن (Impressions)، نرخ کلیک (CTR) و میانگین موقعیت در نتایج گوگل (Position) متمرکز است که آمار هر یک از آنها بر مبنای کوئری، صفحه، دستگاه، کشور، حضور در نتایج جستجو ارائه می ‌شود و نمودار وضعیتشان نیز با رنگ های مجزا قابل مشاهده هستند.

الف) کلیک: منظور از کلیک، هر نوع کلیکی که کاربر را از نتایج جستجوی گوگل به صفحه دیگر منتقل کند، می باشد که شامل نتایج معمولی لینک به صفحه، تصویر، ویدیو و ... می ‌شود. بنابراین اگر کاربری روی نتایج حاصل از سایت شما کلیک کند، آمار آن در سرچ کنسول شما ثبت خواهد شد.

ب) ایمپرشن: منظور از ایمپرشن، ثبت حضور یک نتیجه در نتایج جستجوی گوگل برای کاربر می باشد؛ به این صورت که اگر نتیجه ای از سایت شما در نتایج جستجو ظاهر شود، روند ایمپرشن برای آن نتیجه و سایت در سرچ کنسول ثبت خواهد شد. بنابراین همین که کاربر نتیجه را روی صفحه ببیند یا اسکرول کند، تأثیری در ایمپرشن ندارد.

به عنوان مثال اگر نتیجه ای از سایت شما در صفحه دوم گوگل باشد و کاربر فقط نتایج صفحه اول را بازدید کرده باشد، ایمپرشن برای نتایج صفحه دوم به بعد ثبت نشده است. حال اگر همین کاربر صفحه دوم را باز کند، ایمپرشن برای تمام نتایج حاضر در صفحه دوم ثبت می شود.

ج) نرخ کلیک: در واقع نرخ کلیک نشان می ‌دهد از دفعات حضور سایت شما در نتایج صفحه کاربر، چند درصد کلیک توسط او انجام شده است. مثلاً اگر نتیجه ‌ای ۲ بار در صفحه نتایج جستجوی کاربران حضور داشته باشد اما تنها یکبار روی آن کلیک شده باشد، نشان می دهد نرخ کلیک این نتیجه ۵۰ درصد بوده است.

د) میانگین رتبه یا موقعیت: میانگین رتبه همانطور که از نامش پیداست، وظیفه نمایش میانگین انواع رتبه ‌ها را بر عهده دارد که این رتبه ‌بندی شامل تمام انواع نتایج می شود. یکی از چالشی ترین بحث های سرچ کنسول همین میانگین موقعیت می باشد، زیرا موقعیت اکثر نتایج در جستجوهای گوگل به صورت دائم و برای همه کاربران ثابت نیست.

بر همین اساس میانگین رتبه به صورت یک عدد تقریبی نمایش داده می شود و حتی خیلی از مواقع امکان بروز اختلاف و عدم تطابق با موقعیت فعلیِ نتایج جستجو وجود دارد. از طرفی عوامل دیگری مثل نوع دستگاه کاربر (موبایل یا دسکتاپ)، ابعاد صفحه نمایش، مکان، زبان کاربر و ... نیز می تواند روی رتبه هر نتیجه تأثیرگذار باشد.

۳. وضعیت ایندکس ـ Indexing

همانطور که می دانید ربات‌ های گوگل با خزش (Crawl) از لینکی به لینک دیگر در بین صفحات وب، فرآیند پیمایش را انجام می دهند تا عملیات فهرست کردن (ایندکس) و ذخیره سازی مطالب به درستی انجام بگیرد. پروسه کشف و یافتن هر صفحه از سایت یا توسط خود گوگل انجام می‌ شود و یا با اعلام متخصص سئو به گوگل انجام می شود.

روش دوم به این صورت است که سئوکار از طریق معرفی فایل نقشه سایت در سرچ کنسول یا ثبت تک آدرس در قسمت نوار بالای سایت کنسول، وجود صفحه خود را به گوگل اعلام می کنند. تنها کافی است یکبار آدرس محل قرارگیری فایل را در سرچ کنسول تنظیم کنید، چراکه گوگل در فواصل زمانی مشخص پس از هر تغییری در سایت، صفحات را به طور خودکار به‌ روزرسانی خواهد کرد.

در هر صورت، وقتی گوگل صفحه‌ جدیدی را کشف می‌ کند، در واقع ۳ مرحله روی آن انجام می ‌دهد که به اختصار بیان خواهیم کرد:

الف) کشف ـ Discovery: فرآیند کشف که با اولین برخورد با صفحه وب، توسط ربات ‌ها انجام می شود.

ب) فهرست کردن (Indexing): در این مرحله فرآیند خزش در صفحه به منظور درک و بررسی آن توسط ربات ‌ها انجام می شود که در انتها اطلاعات مورد نیاز گوگل در یک پایگاه داده بزرگ به نام Google index ذخیره می ‌شود.

ج) رتبه بندی (Ranking): در مرحله آخر فرآیند رتبه بندی انجام می شود؛ به این صورت که وقتی کاربری یک عبارت مرتبط با صفحه ایندکس شده را جستجو می ‌کند، این گوگل است که با صد‌ها فاکتوری که در اختیار دارد، تعیین می‌ کند صفحه با چه رتبه ‌ای در نتایج به نمایش در بیاید. شما می توانید گزارش این فرآیند برای سایت خود را در قسمت Pages سرچ کنسول ملاحظه فرمایید.

صفحات مشکل‌دار (Not Indexed)

در تتمه بحث قبل باید گفت که اگر گوگل نتواند صفحه ای را نمایش دهد، یا امکان بروز خطا و مشکل (مثل صفحات ریدایرکت شده یا حذف شده) وجود داشته و یا اصلاً ایندکس نشده است. در صورتی که صفحه ‌ای مشکل داشته باشد، نشان می دهد گوگل این صفحه را کشف کرده منتها بنا به دلایلی نتوانسته و یا نخواسته آن را ایندکس کند که برای خلاصی از این وضعیت باید بررسی های لازم را انجام داد.

به منظور اطلاع از وضعیت مشکلات، اخطارها و هشدارها باید به قسمت Why pages aren’t indexed مراجعه کرد چراکه دلایل ایندکس نشدن یا مشکل صفحات در آنجا شرح داده شده است. 

۴. تجربه ـ Experience

گوگل همواره به دنبال این است که بهترین نتیجه و کارآمدترین محتوا را در اختیار مخاطبین خود قرار دهد اما در کنار این، از مسئله تجربه کاربری نیز غافل نشده است و اهمیت ویژه ای برای آن قائل است. در قسمت Experience، شما می ‌توانید تجربه استفاده از سایت خود توسط کاربران را بررسی کنید و به نقشه راه بهتری در دفعات بعدی برسید.

سرچ کنسول این تجربه را در قالب ۳ گزارش به شما نشان می دهد که به اختصار توضیح خواهیم داد:

الف) Page Experience: این بخش خلاصه ای از وضعیت تجربه کاربری سایت شما از نظر وضعیت صفحات سایت در موبایل و دسکتاپ را نشان می دهد که به چه شکل می باشد.

ب) Core Web Vitals: این بخش وضعیت صفحات وب در موبایل و دسکتاپ را با جزئیات بیشتر نشان می دهد که می توانید در سه حالت، Good، Need Improvement و Poor ملاحظه بفرمایید.

ج) Mobile Usability: امروزه تعداد کاربرانی که از تلفن همراه برای جستجوهای اینترنتی خود استفاده می ‌کنند، بسیار بیشتر از کاربرانی هستند که از دستگاه ‌های دیگر نظیر لپ تاپ و تبلت استفاده می کنند. بر همین اساس گوگل به صاحبان سایت ها پیشنهاد می ‌کند که سایت هایشان را برای استفاده موبایلی بهینه ‌سازی کنند.

البته گوگل در سال‌ های اخیر پا را فراتر از این نیز گذاشته و رتبه سایت هایی که از قابلیت رسپانسیو استفاده نکرده باشند را کاهش می دهد. به یاد داشته باشید که منظور از واکنشگرا بودن سایت، رعایت یکسری نکات در طراحی و محتوای صفحه نظیر ریز نبودن فونت، چسبیده نبودن دکمه ها بهم و ... می باشد که پیمایش کاربر در بین صفحات را سریعتر و راحت تر می کند.

۵. شاپینگ ـ Shopping

بخش شاپینک مربوط به صفحات فروش محصولات می باشد که اغلب به صورت اسنیپت در نتایج گوگل نمایش داده می ‌شود. این بخش برای تمامی سایت ‌ها قابل نمایش نیست، چراکه سرچ کنسول بخش ‌هایی را به کاربر نشان می دهد که شامل اطلاعاتی ساختارمند و مرتبط با سایت او باشد.

۶. ارتقا و بهبود عملکرد ـ Enhancements

این بخش درباره امکاناتی بحث می کند که با پیاده سازی آن روی سایت خود می توانید اطلاعات بیشتری را در اختیار گوگل قرار دهید تا حضور شما در نتایج جستجوی گوگل ارتقاء یا بهبود پیدا کند. از جمله آن امکانات می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- Breadcrumbs: بردکرامب ‌ها یک کپشنی هستند که مسیر ابتدایی تا انتهای کلیک کاربر را در بالای هر صفحه نمایش می دهند.

- Review snippets: این بخش همان اسنیپ ‌های ستاره ای که در نتایج گوگل نمایش داده می‌ شوند. در این قسمت خطاهای مربوط به اسنیپ هم نشان داده می شود.

- Sitelinks searchbox: این قسمت مربوط به لینک ‌هایی می شود که در نتایج جستجوی گوگل برای یک صفحه نمایش داده می ‌شود.